De overgang, ook wel menopauze genoemd, kan voor veel vrouwen een uitdagende periode zijn.
In dit artikel som ik de beste natuurlijke middelen tegen overgangsklachten voor je op.
- Kruiden-en plantenextracten zoals rode klaver, dong quai en teunisbloem, kunnen helpen bij de overgang.
- Vermijd cafeïne, alcohol, suiker, verwerkt voedsel en pittig eten.
- Eet regelmatig, eet gezond en sla geen maaltijden over.
Wat is de overgang?
Tijdens de overgang, meestal tussen je 45e en 55e levensjaar, stopt je lichaam geleidelijk met de productie van eicellen [1].
Ook daalt de aanmaak van de hormonen oestrogeen en progesteron, waardoor je uiteindelijk stopt met menstrueren.
Symptomen van de overgang zijn onder andere:
– Onregelmatige menstruaties
– Opvliegers
– Nachtelijk zweten
– Stemmingswisselingen
– Vermoeidheid
– Slaapproblemen
– Vaginale droogheid
– Verminderd libido
– Gewichtstoename
– Concentratieproblemen
De beste middelen tegen overgangsklachten
De beste natuurlijke middelen tegen overgangsklachten zijn kort gezegd:
Categorie | Middel |
1. Kruiden | Rode klaver, dong quai, teunisbloem, monnikspeper, fenegriek, zwarte cohosh, ginseng, rhodiola, salie en sint-janskruid. |
2. Lifestyle | Regelmatig bewegen, stressmanagement, goede nachtrust en acupunctuur. |
3. Vitamines en mineralen | Omega-3 vetzuren, vitamine B6, vitamine D en magnesium. |
4. Voeding | Gezonde, vezelrijke voeding, voldoende hydratatie en enkele producten vermijden. |
1. Kruiden- en plantenextracten
Er zijn verschillende kruiden-en plantenextracten die verlichting kunnen geven bij overgangsklachten.
Deze zijn vaak in supplementvorm of als thee te koop. Laat je eventueel adviseren door een professional om er zo achter te komen wat voor jou het beste werkt.
De volgende kruiden-en plantenextracten kunnen helpen:
Rode klaver
Rode klaver bevat veel isoflavonen, stoffen die lijken op het hormoon oestrogeen. Deze kunnen helpen bij het verlichten van symptomen van de menopauze, zoals opvliegers en stemmingswisselingen.
Uit 11 onderzoeken bij vrouwen in de menopauze bleek dat rode klaver beter helpt tegen opvliegers dan een nepmiddel (placebo) [2].
Dong quai
Dong quai (Angelica sinensis), ook wel vrouwelijke ginseng genoemd, is een Aziatisch kruid verwant aan selderij, wortel en peterselie.
Het wordt in de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt om de gezondheid van vrouwen te ondersteunen en symptomen van PMS en menopauze te behandelen [3].
Teunisbloem
Teunisbloemolie, gemaakt van de zaden van de Teunisbloem, bevat fyto-oestrogenen die het hormoon oestrogeen nabootsen.
Ook bekend als Sundrops, wordt het vaak aanbevolen om gevoelige borsten en opvliegers te verminderen.
Monnikspeper
Monnikspeper, ook wel kruisboombes genoemd, reguleert de activiteit van de hypofyse. Dit is een belangrijke klier in de hersenen die hormonen controleert.
Het kan helpen tijdens de menopauze door de invloed op hormonen en zo symptomen als opvliegers en stemmingswisselingen te verminderen.
Fenegriek
Fenegriek kan helpen bij de menopauze vanwege de stoffen die lijken op oestrogeen. Deze stoffen ondersteunen het hormonale evenwicht.
Dit kan symptomen zoals opvliegers, nachtzweten, stemmingswisselingen en slaapproblemen verminderen.
Zwarte Cohosh
Zwarte Cohosh is een plant waarvan de wortel al tweehonderd jaar geleden door Native Americans werd ontdekt.
Het kan helpen bij menstruatiekrampen en symptomen van de overgang zoals opvliegers, stemmingswisselingen en slaapproblemen.
Ginseng
Ginseng is een van ’s werelds meest populaire kruidengeneesmiddelen. Het wordt al eeuwenlang gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunde en staat bekend om het verbeteren van immuunfunctie, hartgezondheid en energieniveau [4].
Een overzicht van 10 studies uit 2016 suggereerde dat Koreaanse rode ginseng kan helpen bij het verbeteren van stemming en algemeen welzijn bij vrouwen in de menopauze [5].
Rhodiola
Rhodiola kan tijdens de overgang helpen door symptomen zoals vermoeidheid, stemmingswisselingen en slaapproblemen te verminderen.
Het kruid helpt het lichaam stressvolle situaties aan te pakken, wat kan bijdragen aan het reguleren van hormonen en het verbeteren van het algemene welzijn tijdens de overgang.
Salie
Salie staat bekend om het verminderen van opvliegers*.
Sint-Janskruid
Sint-Janskruid zou helpen bij stemmingswisselingen en depressieve gevoelens*.
*Deze claim is nog niet goedgekeurd door de EFSA.
2. Lifestyle aanpassingen
Een goed middel tegen overgangsklachten is ook om je lifestyle aan te passen.
Lees hier hoe je fit en gezond blijft tijdens de overgang.
Onderstaande tips kunnen helpen:
Beweeg regelmatig
Het is belangrijk om regelmatig te bewegen om je algemene gezondheid te ondersteunen en specifieke symptomen van de overgang, zoals gewichtstoename, tegen te gaan.
Stressmanagement
Yoga, meditatie en ademhalingsoefeningen zijn effectieve manieren om stress te verminderen, dat tijdens de overgang kan toenemen.
Deze technieken kunnen ook helpen bij het omgaan met stemmingswisselingen en angstgevoelens.
Een goede nachtrust
Het bevorderen van een goede nachtrust is cruciaal. Dit kan onder meer worden bereikt door:
- Een regelmatig slaapschema aan te houden
- Een rustgevende slaapomgeving te creëren
- Het verminderen van stimulerende middelen, zoals cafeïne en elektronische schermen, voor het slapengaan
Probeer acupunctuur
Acupunctuur kan helpen bij opvliegers door een hormonale balans te bevorderen, stress te verminderen en de bloedcirculatie te verbeteren.
Hier lees je waarom het belangrijk is om cortisol, het stresshormoon, te verlagen.
Raadpleeg altijd eerst een arts voordat je hiermee begint.
3. Vitamines en mineralen
Vitamines en mineralen zijn essentieel tijdens de menopauze.
Hieronder beschrijven we een aantal soorten:
Omega-3 vetzuren
Omega-3 vetzuren hebben ontstekingsremmende eigenschappen, waardoor ze symptomen zoals opvliegers en stemmingswisselingen kunnen verminderen [6].
Omega-3 vetzuren zijn te vinden in (vette) vis zoals:
- Zalm
- Makreel
- Sardines
Of in zaden en noten zoals:
- Lijnzaad
- Chiazaad
- Walnoten
Je vindt hier een lijst van omega-3 rijke voedingsmiddelen.
Vitamine B6
Vitamine B6 draagt bij tot de regulering van de hormonale activiteit. Dit kan helpen tijdens de overgang.
Vitamine D
Vitamine D wordt door je lichaam aangemaakt na blootstelling aan zonlicht. Het draagt onder andere bij aan het normale functioneren van het immuunsysteem en het is goed voor de spieren.
Voedingsmiddelen rijk aan vitamine D zijn onder andere vette vis, visleveroliën, runderlever, kaas, eidooiers en verrijkte voedingsmiddelen.
Magnesium
Magnesium draagt onder andere bij tot de vermindering van vermoeidheid en moeheid. Het speelt ook een rol bij de botaanmaak.
Sommige vrouwen kampen na de menopauze met osteoporose. Dit is een aandoening waarbij de botdichtheid afneemt [7].
Daarnaast heeft tot 60% van de vrouwen in de overgang last van slapeloosheid of slaapproblemen [8].
4. Voeding en dieet
Voeding speelt een cruciale rol tijdens de overgang, vooral om je goed te blijven voelen.
Onderstaande voedingstips kunnen helpen:
Wel doen | Niet doen |
✔ Eet regelmatig, gezond en sla geen maaltijden over. Tips voor gezond eten met een beperkt budget. | ❌ Vermijd cafeïne. Dit kan opvliegers en nachtelijk zweten verergeren. |
✔ Eet voldoende omega-3 vetzuren uit wilde, vette vis zoals zalm en haring (liefst biologisch). | ❌ Drink minder alcohol, dit verergert opvliegers en kan de slaap verstoren. |
✔ Eet lever-ondersteunende voedingsmiddelen, zoals lente-ui, artisjok en asperges (belangrijk voor oestrogeenverwerking). | ❌ Vermijd veel suiker, dit kan leiden tot gewichtstoename en bloedsuikerschommelingen. |
✔ ‘Eet de regenboog’ met kleurrijke groenten voor vezels en goede stoelgang. | ❌ Vermijd verwerkt voedsel, dit bevat vaak zout en ongezonde vetten. |
✔ Neem fyto-oestrogenen (plantaardige hormonen) tegen opvliegers. Dit zit bijvoorbeeld in zaden en granen. |
❌ Pittig eten kan opvliegers en andere overgangsklachten verergeren. |
7. Conclusie
De overgang kan gepaard gaan met diverse ongemakken zoals opvliegers, stemmingswisselingen en slaapproblemen.
Gelukkig zijn er natuurlijke middelen en lifestyle-aanpassingen die verlichting kunnen bieden.
Een gezond dieet met fyto-oestrogenen, antioxidanten en omega-3 vetzuren kan klachten verminderen.
Daarnaast kunnen kruiden zoals rode klaver en teunisbloemolie, evenals vitamines en mineralen zoals vitamine B6, vitamine D en magnesium, helpen bij het verminderen van symptomen.
Tot slot kunnen regelmatige lichaamsbeweging, stressmanagementtechnieken zoals yoga en meditatie, en acupunctuur een waardevolle aanvulling zijn op de aanpak van overgangsklachten.
Raadpleeg altijd een arts voordat je nieuwe behandelingen of supplementen probeert.
[1] Johnson, A., Roberts, L., [et al], (2019). Complementary and … … for menopause. Journal of Evidence-Based Integrative Medicine, 24, 2515690X19829380. doi: 10.1177/2515690X19829380.
[2] Ghazanfarpour, M., Sadeghi, R., [et al], (2016). … of hot flashes and menopausal symptoms: A systematic review and meta-analysis. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 36(3), 301-311. doi: 10.3109/01443615.2015.1049249.
[3] Geller, S. E., & Studee, L. (2005). Botanical and dietary supplements for menopausal symptoms: What works, what does not. Journal of Women’s Health, 14(7), 634-649. doi: 10.1089/jwh.2005.14.634.
[4] Song, S.-W., Kim, H.-N., [et al], (2018). Safety and tolerability of Korean Red Ginseng in … …: A multicenter, double-blind, randomized, placebo-controlled trial. Journal of Ginseng Research, 42(4), 571-576. doi: 10.1016/j.jgr.2018.07.002.
[5] Lee, H. W., Choi, J., [et al], (2016). Ginseng for managing menopausal …: A systematic review of double-blind, randomized, placebo-controlled trials. Medicine, 95(38), e4914. doi: 10.1097/MD.0000000000004914.
[6] Mohammady, M., Janani, L., [et al], (2018). Effect of … on vasomotor symptoms in …: A systematic review and meta-analysis. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 228, 295-302. doi: 10.1016/j.ejogrb.2018.07.008.
[7] Castiglioni, S., Cazzaniga, A., [et al], (2013). Magnesium and osteoporosis: Current state of knowledge and future research directions. Nutrients, 5(8), 3022-3033. doi: 10.3390/nu5083022.
[8] Cao, Y., Zhen, S., Taylor, [et al], (2018). Magnesium intake and …: Findings from the Jiangsu Nutrition Study of Chinese Adults at five-year follow-up. Nutrients, 10(10), 1354. doi: 10.3390/nu10101354.
[9] Avis, N. E., Crawford, S. L., [et al], & for the Study of … Across the Nation (SWAN). (2015). Duration of menopausal vasomotor … over the menopause transition. JAMA Internal Medicine, 175(4), 531-539. doi: 10.1001/jamainternmed.2014.8063.